Afgelopen week is het boek ‘De inventieve middeleeuwen. Praktische kennis en kunde van voor het jaar 1000’ verschenen bij Uitgeverij Verloren. Het is een samenwerking van (veelal Utrechtse) historici die werken aan de vroege middeleeuwen en geïnteresseerd zijn, zoals de titel al aangeeft, in praktische kennis. Het gaat hier dus niet om politiek gemanoeuvreer of theologische debatten, maar over nuttige kennis voor het alledaagse leven. Denk hierbij aan recepten, medische weetjes, gebeden en dieetadvies van voor het jaar duizend. De vele afbeeldingen in het boek laten mooi zien hoe dergelijke kennis vaak als een paar snelle krabbels in de marge van een handschrift wordt gevonden.
Zelf heb ik een kort hoofdstuk geschreven over de rol van de lokale priester binnen het boerenbedrijf. In een negende-eeuws priesterboek kunnen we aan de hand van een verzameling gebeden goed zien dat zulke geestelijken zeer betrokken waren bij het reilen en zeilen van de boeren in het dorp. Op belangrijke momenten werden priesters erbij gehaald om zo Gods zegen te verkrijgen in de hoop op een goede afloop. In het boek staan er bijvoorbeeld gebeden voor het binnenhalen van de oogst (bijvoorbeeld van bonen), om een nieuwe dorsvloer in te zegen en om een bepaalde dierenziekte te voorkomen. Priesters zaten dus niet in hun kleine kerken stil te wachten tot het eindelijk zondag was, maar ze leverden een actieve bijdrage aan het gemeenschapsleven op het plattepland.
Je kan hier alvast de inleiding van het boek lezen, geschreven door de redacteuren Carine van Rhijn en Ria Paroubek-Groenewoud. Het is te bestellen vanaf 24 november direct bij de uitgever, bol.com of elke andere zichzelf respecterende boekhandel.